Агар (ЕПА), ет-пептонды сорпа (ЕПС), ет-петонды желатина (ЕПЖ)

жатады. Бұл қоректік орталарды көптеген патогенді

микроорганизмдерді өсіру үшін жəне басқа қоректік орталарды

дайындаудың негізі ретінде қолданады.

Арнайы қоректік орталарды элективті жəне диагностикалық-

дифференциалдық деп бөледі.

Элективтік қоректік орталар микробтардың белгілі бір түрінің;

негізгі биохимиялық жəне энергетикалық қажеттіліктерін

қаматамасыз ету үшін жасалады.

Диагностикалық-дифференциалдық қоректік орталар

микробтардың зат алмасу ерекшеліктерін негізге ала отырып,

зерттелетін микробтарды түрге дейін ажырату үшін жасалады.

Қоректік орталарға бірнеше талаптар қойылады:

1. Құрамында микробтың қоректенуі үшін қажет қоректік

заттардың болуы.

2. Микрбтың түріне байланысты оптимальді рН болуы.

3. Жеткілікті ылғалдылық болуы керек. Өйткені микробтар

диффузия жəне осмос заңы негізінде қоректенеді.

4. Изотоникалық болуы керек.

5. Стерильді болуы керек.

Микробтарды қатты жəне сұйық қоректік орталарда беттік

өсіру кезінде, олар оттегін ауадан алады. Қоректік орталарды

бактериологиялық пробиркаларға немесе түбі жалпақ ыдыстарға

(Петри аяқшасы, Тартаковский колбасы жəне т. б.) құяды.

Студенттердің өзіндік жұмыстары

Қиғаштала қатырылған агарға микроб егу əдісі.

1) Ішінде таза өсіндісі бар жəне залалсыздандырылған ортасы

бар пробирканы қисайта сол қолға қысып ұстайды. Бұнда өсіндісі

бар пробирка жұмыс істеуші жағына қарай орналасқан болуы тиіс.

2) Ілмешекті тіктеп қалам сияқты оң қолға ұстап, спиртовка

шілтерінің жалынында қыздырады.

3) Пробиркаларды мақта тығынын оң қолдың шынашағымен

алақан арасына қыса суырып алып, микробты себу кезінде үстелге

қоймай тік ұстап тұру керек.

4) Ашық пробиркалардың аузын спиртовка жалынына шарпып

алып, залалсыздандырылған ілмешекті алдымен микроб бар

пробиркаға сұғады. Бұнда ілмешекті алдымен пробирка

қабырғасына тигізіп, аздап суытып алған жөн. Əйтпесе ыстық;

ілмешекті тигізгенде микробтар күйіп қалуы мүмкін.

5) Ілмешекпен қармаған микробты пробиркаға кіргізіп,

иректей қозғап қоректік орта бетіне себеді. Мұнда ілмешекті

пробирка қабырғасына тамшы күйінде жиналған суға тигізбеу

Керек.

6) Пробиркалар ауыздарын жəне тығындарын спиртовка

жалынында шарпып алып жабады да, ілмешекті күйдіріп