| Уақыты
| Ереже атауы
| Жеңілдіктер және мазмұны
| Нәтижесі
|
| 1861 ж.
19 ақпан
| ІІ Александр патша басыбайлылық құқықты жою туралы манифестке және «Шаруалардың жаңа құрылымы туралы ережеге» қол қойды.Бұл құжат тек 5 наурызда жарияланды.
| · Шаруаларға жеке бас бостандығы берілді;
· Помещиктердің енді шаруаларды сатуға, сатып алуға, сыйлық, кепілдік ретінде беруге, айырбастауға құқықтары болмады;
· Шаруалар қозғалатын және жылжымайтын мүліктер иеленуге, басқа сословиеге ауысуға құқық алды.
| |
| 1868 ж.
бұл ереже
1883 ж. дейін күшін сақтады.
| «Жетісуда шаруаларды қоныстандыру туралы»
(Жетісу облысының губернаторы Г.А.Колпаковский)
| · жан басына 30 десятина жер берілді;
· 15 жылға салық төлеуден босатылды;
· әскери міндеткерліктен босатылды.
| · Қоныс аудару қазақтардың жерлерін тартып алу есебінен жүргізілді;
· Ақмола облысында 250 мыңнан астам десятина жер тартып алынды (1855-1893 ж.ж.)
· Ақмола облысында 11 мың орыс шаңырағы орналасқан 24 село ұйымдастырылды (1855-1893 ж.ж.)
· Семей облысында 33 мыңнан астам десятина жер тартып алынды.
· Қоныс аударудың басты аймағы – Жетісу;
· Сырдария облысында түгелге жуық жер қоныстандырылды.
|
| 1883 ж.
| «Шығыс Түркістаннан Жетісуға қоныс аударған ұйғырлар мен дүнгендерді орналастыру туралы»
| · жан басына 10 десятина жер беру (1885 жылдан 4-5 десятина жер берілді, дүнгендерге 3 десятина);
· орыс шаруалары 3 жылға салық төлеуден және әскери міндеткерліктен босату.
|
| 1889 ж.
13 шілде
| «Село тұрғындары мен мещандарының қазыналық жерлерге өз еркімен қоныс ауларуы және бұрынғы қоныс аударғандар жағдайын қарастыру»
| · жан басына 15 десятина жер беру;
· қоныстанушылардың арнайы рұқсат алуы;
· қоныс аударатын басты аймақтар – Жетісу, Ақмола, Семей облыстары, Тобыл, Том губерниялары.
· Бұл ереже 1891-1892 ж.ж. Торғай мен Орал облыстарына тарады.
| · Шымкент, Ташкент, Әулиеата уездерінде 37 қоныс құрылды (1884-1892 ж.ж.);
· Қазақстанға қоныс аударғандар – 328 мың (1871-1897ж.ж.)
|
| 1886, 1891 жылдардағы ережелер
|
| 1886 ж. 2 маусымда Түркістан өлкесінен басқару туралы жарғы шықты
| 1891 жылы 25 наурызда Ақмола, Семей, Жетісу, Орал, Торғай облыстарын басқару туралы ереже шықты.
|
| Қазақ өлкесі 2 генерал-губернаторлыққа бөлінді
|
| Түркістан
| Дала
|
| Орталығы
|
| Ташкент
| Омбы
|
| Облыстары
|
| Сырдария – 5 уезд
Әмудария бөлімінен және 5 уезден тұрады:
Қазалы
Перовск
Шымкент
Алматы
Ташкент
| Ферғана – 5 уезд
Қоқан
Марғұлан
Әндіжан
Наманған
Ош
| Самарқан – 4 уезд
Самарқан
Қаттақорған
Ходжент
Жызақ
| Ақмола – 5 уезд
Омбы
Петропавл
Ақмола
Көкшетау
Атбасар
| Семей – 5 уездСемей, Павлодар
Қарқаралы Өскемен Зайсан
| Орал – 4 уезд Ақтөбе Калмыков
Атырау
Темір
| Торғай – 4 уезд
Ақтөбе
Николаевск
Ырғыз
Торғай
| Жетісу – 6 уезд
Верный
Қапал
Лепсі
Сергиополь
Пішпек
Жаркент
|
| | | | | | | | | | | |
