| N
| Ұғымы
| Мазмұны
|
|
| Авторитарлық
| Саяси бостандықтар,оның ішінде опозициялық ұйымдардың ақпарат құралдарының әрекеттерінің бостандығы жоғары деңгейде шектеледі.Билік бір немесе бірнеше тұлғаның қолына шоғырланады
|
|
| Әкімшілік акт
| Мемлекеттің басқару органдарының нақтылы құқықтық қатынасты тудыруға,өзгерту немесе жоюға бағытталған актісі
|
|
| Аккредитив
| Бір немесе бірнеше мекеменің біреуге белгілі сама төлегені жөніндегі басқаға жарлығы туралы құнды құжат
|
|
| Акцепт
| Шарт жасасу туралы қарсы жақтың ұсынысын қабылдау
|
|
| Апатрид
| Отансыз адам-азаматтығы жоқ азамат
|
|
| Апартенд
| Нәсілдік келістуге негізделген бөлу,жіктеу саясаты.Адамзатқа қарсы бағытталған халықаралық қылмыс
|
|
| Вето (латынша тиым салу)
| Мемлекетте қандай да болсын органның шешімін күшіне енгізбеу орындалуын тоқтату. (Парламент заңын тоқтату президентке,корольге беріледі)
|
|
| Виндикация
| (латын-қорғаймын,талап етемін) Меншік өз мүлкін басқа біреудің заңсыз иемденуінен қайтарып алуы иесінің
|
|
| Вердикт
| Жоғарғы сот шешімі
|
|
| Құқықтық нормалар болжамы
| Құқықтық режимді қолдану шарты
|
|
| Әрекет қабілеттілігі
| Адамның өз әрекетімен құқық алу және оны жүзеге асыру,өзі үшін міндеттер тудырып,оны орындау қабілеті
|
|
| Демпинг
| ҚР аумағына өзінің қалыпты бағасынан төмен баға мен сатылатын тауар әкелу
|
|
| Де - факто
| 1мемлекетті 2-ші мемлекеттің ресми түрде толық мойындалуы
|
|
| Де- юре
| 1мемлекетті 2-ші мемлекеттің ресми түрде толық мойындауы
|
|
| Құқықтық норманың диспозициясы
| Онда азаматтардың мемлекет органдарының құқықтары мен міндеттерімен мазмұны баянды етіледі
|
|
| Дотация
| Мемлекеттік жәрдем қаржының түрі
|
|
| Заң
| Ең жоғарғы күші бар нормативтік акт
|
|
| Диверсификация
| Зейнетақы активтерінің жоғалып кетуі қатерін азайту мақсатымен оларды орналыстыру жөніндегі бағалы қағаздар рыногын реттеу туралы міндетті талаптар
|
|
| Кассация
| (қайта қарау)төменгі инстанцияның сот ісін жүргізу заңын бұзуына байланысты жоғарғы инстанциялардың сот шешімін өзгертуі
|
|
| Конфедерация
| Одақ,қоғамдық, бірлестік
|
|
| Лизинг
| Мүлікті жалға алу
|
|
| Кворум
| Мәжіліс шешімінің заңды болуы үшін қатысушылар санының жеткіліктілігі(әр палата депутаттарының 2/3 қатысса өткізіледі)
|
|
| Конституциялық кеңес
| ҚР Конституцмясын қорғауға арналған ерекше орган.Өкілеттілігі-6 жыл,төрағасын, 2-санат төрағасы тағайындайды.
|
|
| Лоббизм
| Жоғарғы органдарға белгілі бір топтың немесе жеке бір адам атынан жүргізілетін қысым
|
|
| Құқық нормасы
| Мемлекет органы қабылдап,бекіткен жалпыға міндетті мінез – құлық ережесі
|
|
| Оферта
| (ұсыныс)шарт жасасу туралы бір немесе бірнеше жақтарға жасалған нақты ұсыныс
|
|
| Нормативтік-құқықтық акт
| Референдумда қабылданған өкілетті орган немесе лауазымды адам қабылдаған,құқықтық нормаларды белгілейтін,тоқтатып жазбаша ресми құжат
|
|
| Опцион
| Келісілген баға бойынша және шартта белгіленген мерзімі ішінде бағалы қағаздардың белгілі бір түрінің белгілі бір мөлшерін тараптың сатуға 2-ің сатып алуға міндеттемесін белгілейтің 2 жақты шарт
|
|
| Плагиат
| Біреудің ғылыми,әдеби өнерге арналған шығармасын қасақана иемдену
|
|
| Регламент
| Қандай да бір мемлекеттік орган мен оның құрылымдық бөлімшелері қызметінің ішкі тәртібін реттейтін ережесі.Жиналыс,мәжілісті жүргізу тәртібі. Халықаралық конгрестің бір қатар актілерінің атауы
|
|
| Репатриант
| 1 мемлекетте тұратын, бірақ әртүрлі жағдайға өзге мемлекетке тап болған адам
|
|
| Реквизия
| Мүлікті мемлекеттің өз қарауына алуы
|
|
| Референдум
| Бүкілхалықтық сайлау
|
|
| Репатриация
| Әскери тұтқындардың, қоныс аударылғандардың.Отанға қайта оралуы
|
|
| Менталитет
| Тұлғаның ішкі әлемі,оның руханилығы,жеке адам мен топтарға тән ойлау тәсілі,ақылы,дүниені қабылдауы
|
|
| Секвест
| 1. Қаражат жұмсауға шек қою
2. Даулы заттарды сақтау
|
|
| Сервитут
| Адамның жеке меншік құқығындағы немесе жер пайдалану құқығындағы жер учаскелерін шектеулі нысаналы пайданалу құқығы
|
|
| Тоталитаризм
| Әкімшіл-әміршіл мемлекеттік басқару формасы қоғамның бар саласында бақылау орнату
|
|
| Унитарлы мемлекет
| Өз ішінде қандай да бір мемлекеттік құрылымы жоқ,аумағын әкімшілік – аумақтың бөліністерге бөлген мемлекеттің құрылымдық
|
|
| Факторинг
| Ақшалай талапты беріп қаржыландыру (1 тарап ақшаны басқа тараптың белгілі билігіне беруі)
|
|
| Федерация
| Автономиялардың бірігіп одақтық мемлекет құруы
|
|
| Цензива
| Орта ғасырда Францияда шаруалардың жерді мұра ретінде иемденуі
|
|
| Цессионарий
| Меншілік құқығы берілетін тұлға
|
|
| Эмитент
| Қолданылып жүрген заңдарға сәйкес бағалы қағаздарды шығаруды жүзеге асыратын және бағалы қағазды иеленушілері алдында өз атынан міндеттемелері болатын тұлға.
|
|
| Этатизм
| Озбырлық теориясы мемлекеттің қоғамның әлеуметтік – экономикалық және мәдени өміріне шексіз араласуы
|
|
| Юрисдикция
| Заңды бұзуға байланысты істі қарау өкілеттілігі
|
|
| Узурпазия
| Зорлық,озбырлық-өкілеттің немесе басқа адамның белгілі бір құқықтарын заңсыз тартып алу
|
|
| Эмбарго
| 1.Тауарды,бағалы затты шетелге шығаруға немесе әкелуге тиым салу
2 Шет мемлекеттің мүлкін ұстап қалу.
|
