РОЛЬ И МЕСТО СТАРОСТИ В ОНТОГЕНЕЗЕ ЧЕЛОВЕКА* 2000 -2001 жж. * 2002 ж. * 2005 ж. * 2010ж. * 2011 ж.
!Халықаралық Мадридтік жоспар бойынша қартаю: *+«жол картасы» мемлекеттің демографиялық қартаюының жоғарғы қарқыны * егде жастағы адамның құқығы * құрылымдық көмек бойынша мәлімет * қысқы анықтама * қаржы құжаттары
!«Демографиалық қартаю» дегеніміз: *+тұрғындар арасындағы егде жастағы адамдардың көбеюі *тұрғындар арасындағы егде жастағы адамдардың азаюы * тұрғындар арасындағы балалар санының көбеюі * тұрғындар арасындағы балалар санының азаюы * тұрғындар арасында жұмысқа қабілетті адамдар санының көбеюі
!Тұрғындарға қарттық көмек: * хосписы және үйге стационар * санаторлық мекемелер * жалпы жүйедегі үй, интарнат және аурухана *+Қартайған және егде жастағыларға жүйелі түрде мамандандырылған әлеуметтік – медициналық стационарлық мекелер және емханалық көмек * үйге көмек
!Қазақстан тұрғындарында 80 және одан жоғары жастағы ерлер мен әйелдер арасындағы қатынасы: * 1:2 * 1:2,5 * 1:3 *+1:4 * 1:5
!Казақстанда 2013-2014 жж. тұрғындар арасында орташа өмір сүру ұзақтығы: * 68 жас *+70 жас. * 72 жас * 74 жас * 75 жас !Казақстанда 2013-2014 жж. ерлердің орташа өмір сүру көрсеткіші: *60 жас *+64 жас. * 65 жас * 70 жас * 75 жас
!Казақстанда 2013-2014 жж. әйелдер арасындағы орташа өмір сүру көрсеткіші: * 68 жас * 70 жас * 72 жас *+74 жас * 75 жас
!Паллиативті көмектің терепиялық көмектен айырмашылығы: *+симптоматикалық ем, топтық әрекет * интенсивті ем * медбике мен фармакологтың біріккен жұмысы * психологиялық көмек * стационарлық көмек
!Мемлекетіміздегі қартаюды қандай әрекет арқылы төмендетуге болады: *+туу көрсеткішін жоғарлату, өлім көрсеткішін төмендету * егде жастағы адамдар арасында өмір сүру ұзақтығын ұзартатын іс – шаралар өткізу * туу көрсеткішін төмендету * кең тараған ассорциалық ауралар(СПИД/ВИЧ, туберкулез) алдын- алуды бақылауды күшейту * журек қан тамыр ауруларын төмендету
!Европалық мемелекетте зейнеткерлік жасы: * 60 жас * әйелдер – 60 лет, ерлер – 65 лет. * әйелдер – 55 лет, ерлер – 60 лет *+65 жас * 70 жас
!Казақстанда 2013-2014 жж. тұрғындар арасында зейнеткерлікке шығу жасы: * 60 жас *+әйелдер -58 лет, ерлер – 63 года. * әйелдер – 55 лет, ерлер – 60 лет * 63 жас * 65 жас
!Тұрғындар арасында қартаюға әсер ететін негізгі фактор: *+тұрғындар арасында орташа өмір сүру ұзақтығын жоғарлату, негативті өзгерістер * тұрғындар арасында орташа өмір сүру ұзақтығын төментету * тұрғындар арсында ерлердің басым болуы * тұрғындар арсында балалардың басым болуы * жұмыс берушіліктің қысқаруы
!Қазіргі көз қарас бойынша өмір сүру ұзақтығының максималды жасы: * 80 жас * 90 жас. * 100 жас *+120 жас * 150 жас
!Герентологиядағы паллиативті көмек: *+медициналық, әлеуметтік, психологиялық көмектен гөрі науқастарға рухани көмек көрсету * стационарлық көмек * үй жағдайындағы көмек * әлеуметтік көмек * медбикелік көмек !ДДСҰ бойынша Денсаулық дегеніміз: * Жүрек қан тамыр аурулары мен онкологиялық аурулардың болмауы *+әлеуметтік, физикалық, рухани жағдайдын жақсы болуы * созылмалы аурулардың болмауы * физиологиялық норма * қартаю қарқынын төмендету
РОЛЬ И МЕСТО СТАРОСТИ В ОНТОГЕНЕЗЕ ЧЕЛОВЕКА Ст-е является неизбежным элементом развития, как отдельных личностей, так и всего общества. В онтогенезе человека выделяются периоды детства, юности, зрелости и старости. Один из основоположников советской геронтологии - И.В. Давыдовский категорически заявлял, что никаких точных календарных дат наступления старости не существует. Обычно, когда говорят о старых людях, руководствуются возрастом выхода на пенсию, но последний далеко не одинаков в разных странах, для различных профессиональных групп, мужчин и женщин. По мнению ВОЗ, более удобным представляется термин «стареющие», указывающий на постепенный и непрерывный процесс, а не на определенную возрастную границу, за которой начинается старость. Существует много классификационных схем, которые применяются для оценки возраста отдельных людей и общества в целом. Обычно используют следующую схему: допроизводительный возраст: 0-17 лет, производительный возраст: 18 - 64 года – мужчины, 18 - 59 лет – женщины, послепроизводительный возраст: > 65 лет – мужчины, > 60 лет – женщины, старость: 65 - 79 лет – мужчины, 60 - 79 лет – женщины, глубокая старость > 80 лет. В 1963 г. в Киеве на семинаре геронтологов и ВОЗ была принята следующая возрастная периодизация: молодой возраст 18 - 44 года, средний возраст 45 - 59 лет, пожилой возраст 60 - 74 года, старческий возраст 75 - 90 лет, долголетие старше 90 лет. Календарный возраст - хронологический астрономический возраст, который определяется на основании документально подтвержденной даты рождения. Сам по себе календарный возраст не пригоден для исследования динамики и характера старения. Биологический возраст - мера старения организма, его здоровья, предстоящей продолжительности жизни. По существу, это функциональный возраст, который зависит от личных качеств и условий, в которых проходила жизнь данного человека. Определение биологического возраста очень важно для разграничения физиологического и преждевременного старения, разработки профилактических мероприятий, социальной защиты человека, проведения пенсионной политики. Одна из важных проблем гериатрии - решение вопроса, до какой степени календарный возраст совпадает или отличается от биологического, и необходимость разработки очень четких критериев для их разграничения. Последнее особенно значимо для научных и практических целей геронтологии, профилактики старения, оценки здоровья, трудоспособности и социальной адаптации пожилых людей. В.В. Безруков отмечает, что критерием оценки адаптационных возможностей человека в онтогенезе служит определение биологического возраста.
|
