| Концепция
| Концепцияның мәні
| Өкілдері
|
| Субстанционалды
| Кеңістік пен уақыт бір-бірімен байланыссыз. Кеңістік пен уақыт материямен байланысты емес, табиғи құбылыстардың „әлемдік аренасы“ сияқты өз бетерінше тіршіілк етеді
| Декарт, Эпикур, Ньютон
|
| Релятивистік
| Кеңістік пен уақыт бір-бірімен байланысты. Кеңістік пен уақыт материямен байланысты. Кеңістік пен уақыт материалды процесстергше тәуелді (қозғалыс уақытына, гравитацияға және т.б.)
| Аристотель, Лейбниц, Эйнштейн
|
МАТЕРИЯ ҚОЗҒАЛЫСЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ТҮРЛЕРІ
|
ҚОЗҒАЛЫС – материяның өзгерісі және өзара әрекеттестігі
| ТҮРЛЕРІ
| МЫСАЛ
|
| Механикалық
| Шардың жазықтағы қозғалысы
|
| Физикалық
| Ядролық реакция
|
| Химиялық
| Қышқылдың химиялық реакциясы
|
| Биологиялық
| Клетканың бөлінуі
|
| Психологиялық
| Сезіну немесе ойлану
|
| Әлеуметтік
| Әлеуметтік-саяси революция
|
| Ғарыштық
| Ғаламдық галактикааралық кеңістіктің кеңеюі
|
АРЫШТАҒЫ МАТЕРИЯ ҰЙЫМДАСТЫРЫЛУЫНЫҢ ДЕҢГЕЙЛЕРІ
?
Мегаәлем Мегагалактика
Галактика жүйесі
Галаактика
Жұлдыздар шоғыры
Ғарыш жүйесі және жұлдыздар
Макроәлем Макродене
Молекула
Микроәлем Атомдар
Субэлементарлы бөлшекткр (протон, не трон және т.б.)
Элементарлы бөлшектер (кварктер)
Физикалық вакуум (материаның ерекше күйі)
?
