Технологиялық процестің бөлшектенуі

Технологиялық құрастыру процесін жасауда құрастыру операциясын дифференциялау негізін қолдану ұсынылады, ол машинаны бөлек құрастырмалы бірліктерге бөлшектеуді қажететеді (түйіндер(узлы), түйіншелер(подузлы), комплектер және бөлшектер).

Мысал ретінде кранды қарастырамыз.

Технологиялық комплект дегеніміз — бөлшектерді бір-бірімен қосылуын орындайтын қарапайым құрастырмалы бірлік. Олардың базалық бөлшегінің өзге қосылыстағы бөлшектерімен қатынасы координатталған. Қосылатын бөлшек комплектің базалық бөлшегі деп аталады. Бөлшек дегеніміз бірғана материалдан немесе бірнеше материалдан механикалық бекітіліссіз орындалған бұйымның бір бөлігі.

Сурет 3, а иінді біліктің тегершікпен құрастырылуы көрсетілген. Бұл технологиялық комплект. Ол базалық бөлшектен 2 (иінді білік) және білікке престелген тегершіктен 1 тұрады.

 

 

 

 

Сурет 2. Көпірлік кран бөлшектенуі

Қарастырылатын комплекттің құрастыруының технологиялық процесін келесідей тәсіммен көрсетуге болады (сур. 3, б). Технологиялық комплект технологпен жасалады және кейде сызба түрінде беріледі.

Сирек және жалпы түрде өндірістен шығарылғанда технологиялық комплекті технологтың эскизімен немесе сызбасымен орындау тиімді болып саналады.

 

 

 

Сурет 3. Технологиялық комплект:

а – иінді білік; б – құрастыру тәсімі; П – запрессовка

 

Түйінше дегеніміз бұл күрделі құрастырмалы бірлік. Ол бір немесе бірнеше комплект пен бөлшектің қосылуымен орындалады. Комплектілер мен бөлшектер базалық беттермен қосылыстағы бөлшектерге қатынасты координатталуы қажет. Қосылыстағы бөлшек түйіншенің базалық бөлшегі деп аталады.

Түйін дегеніміз бір немесе бірнеше түйіншелерден, технологиялық комплектерден және бөлшектерден тұратын, базалық беттермен қосылыстағы бөлшектерге қатынасты координатталған күрделі құрастырмалы бірлік. Қосылыстағы бөлшек түйіннің базалық бөлшегі деп аталады.

 

Сұрақтар:

1. Машинаны құрастыру немен сипатталады.

2. Машинаны құрастыруды жоғарылату үшін қандай жұмыстарды орындау қажет.

3. Ауыр машиналарды құрастырудың негізгі тәсілдері.

4. Механизм, түйін және машинаны қалай бөлшектейді.
Әдебиеттер:

[3] (38-45 б)

[14] (26-30 б)

[5] (32-37 б)