Бухгалтерлік есеп тұрғысынан қарағанда негізгі құралдар - өдірістік процеске жылдар бойы өз қызметін көрсететін, алдағы кезеңдерде табыс келтіруге арналған және өндірілген жаңа өнімдер, жұмыстар, қызметтер үшін жұмсалған шығындар кұрамына өзінің бастапқы құнын амортизациялық аударым түрінде біртіндеп беріп отыратын активтер-негізгі құралдар деп аталынады. Негізгі құралдар кәсіпорын мүліктерінің негізін құрайтын және енбек құралдары сапасында өнімдер өндіруге, жұмыстар және қызметтер көрсету процесіне 12 айдан артық мерзім пайдаланылуы ке ре к.. Негізгі құралдар есебі №16 «Негізгі құралдар» халықаралық стандартына сәйкес жүргізіледі. Бухгалтерлік есептің №16 «Негізгі құралдар» деп аталатын халықаралық стандартына сәйкес негізгі құралдар дегеніміз – кәсіпорында өнім өндіру, тауарларды тасымалдау немесе қызмет көрсету үшін, басқа кәсіпорынға жалға беру үшін немесе әкімшілік мақсаттар пайдаланылатын және бір кезеңнен (бір жылдан) артық мерзім ішінде пайдаланылады деп болжанатын материалдық активтер делінген. ХҚЕ №16 «Негізгі құралдар» стандартының мақсаты: активтерді тану сәтін белгілеу; олардың баланстық құнын анықтау; олардың баланстық құнына сай амортизациялық аударымдар есептеу; олардың құнының төмендеуінің есебін анықтау; ақпараттар мазмұнын ашу талаптары бойынша түсініктер береді. Негізгі құралдарға - өндірістік ғимараттар, басқада ғимараттар, тасымалдау құралдары, құрылғылар, станоктар, жұмыс және күш беру машиналары, жұмыс малдары және өнім беруші малдар тағы сол сияқтылар жатады. Негізгі құралдардың есебі типтік шоттар жоспарында 2400 «Негізгі құралдар» кіші бөліміндегі төмендегі күрделі, активті шоттар бойынша жүргізіледі: 2410 - Негізгі құралдар; 2420 - Негізгі құралдардың амортизациясы; 2430 - Негізгі құралдардың құнсыздануынан шеккен зиян. Кәсіпорын меншігіндегі негізгі құралдар- құрамына және атқаратын міндетіне қарай әр түрлі нысанда болады. Негізгі құралдар есебін жүргізу үшін, олардың
