Таратылатын материал. Қазіргі кезде адам организмінде Д.И.Менделеевтің Периодтық жүйесінен 81 элемент табылдыҚ азіргі кезде адам организмінде Д.И.Менделеевтің Периодтық жү йесінен 81 элемент табылды. Органогенді –элементер (С, Н, О, N, P, S), организм тінінің негізгі компонеттері, масса бойынша 97, 4% қ ұ райды. Олардың организміндегі мө лшері Са2+, Mg2+, Na+, Сl, иондары сияқ ты 10-2 % аспау керек. Бұ лар макроэлементтер. Организмде ә р тү рлі мү шелер мен тіндерде микроэлементтердің таралуы 10-5—10-2% аралығ ында болады. Егер организмде элемент мө лшері 10-5% тө мен болса, онда ол ультрамикроэлемент. Керекті (эссенциалдық, ауыстырғ ышы жоқ) микроэлементтерге Периодтық жү йенің d-блогындағ ы элементтер: мыс, мырыш, темір, кобальт, молибден, марганец жатады. Бұ л биогенді элементтерді ө мірлік металдар немесе ө мірге қ ажетті микроэлементтер деп атайды.Адам организмінде ө мірге қ ажетті элементтер бірқ алыпты концентрацияда болады (химиялық гомеостаз). Егер олардың мө лшері азайса, онда жеткіліксіздіктің негізгі белгілері пайда болады. Кейбір металдар (V, Ni, Сг) адам организмінде микро- немесе ультрамикро мө лшердекездеседі, бірақ олардың биологиялық рө лі толық зерттелмеген, сондық тан оларды шартты қ ажетті элементтер деп атайды.
Рис. 1. Металдардың қ оршағ ан ортада таралуы. Организм — динамикалық полилиганды жә не полиметаллдық жү йе, реттеу ү шін металлолигандды гомеостазды ұ стап тұ ру қ ажет (МЛГ). Рис. 2. Менделеевтің Периодты жү йесі, адам организмінде табылғ ан жә не/немесе дә рілік зат ретінде қ олданылатын лементтер.
|
